Tomasz Kurasiński, Kalina Skóra Słowo wstępne ........5 Marcin S. Przybyła Społeczne hierarchie i archeologiczne rankingi grobów. Dyskusja w oparciu o analizy dwóch cmentarzysk z końca epoki brązu w Polsce południowej .....7 Jacek Woźny Przestrzeń cmentarzysk pradziejowych w teorii i praktyce archeologicznej ...............29 Katarzyna Czarnecka W środku paradnej tarczy. Ciekawy grób z cmentarzyska kultury przeworskiej w Czersku, pow. piaseczyński ...................35 Kalina Skóra Trup nieobecny?... czyli o brakujących szczątkach kostnych w grobach kultury wielbarskiej ........45 Joanna Zagórska-Telega, Jacek Pikulski Uwagi na temat rozplanowania przestrzennego cmentarzyska w Michałowicach. Możliwości interpretacji funkcji obiektów rowkowych .................69 Elżbieta Dąbrowska W kościele czy poza kościołem – lokalizacja pochówków w Polsce piastowskiej .............81 Michał Dzik Uwagi o funkcji i symbolice konstrukcji wczesnośredniowiecznych grobów w obudowach kamiennych .............87 Leszek Gardeła, Kamil Kajkowski Groby podwójne w Polsce wczesnośredniowiecznej. Próba rewaluacji ..................103 Andrzej Janowski Przestrzeń rozświetlona. Znaleziska świec i wosku w grobach komorowych na terenie Europy Środkowowschodniej.........................121 Joanna Kalaga Groby z płytami na cmentarzysku przy kościele pod wezwaniem św. Mikołaja w Wiślicy. Aspekt archeologiczny i społeczny ..............131 Andrzej Krzyszowski Naczynia ceramiczne i wiaderka klepkowe z wczesnopiastowskiego cmentarzyska w Sowinkach k. Poznania ..............137 Tomasz Kurasiński Grotem w dół, grotem w górę. Deponowanie włóczni w grobach wczesnośredniowiecznych na ziemiach polskich .....................159 Marian Rębkowski Cmentarz w chrześcijańskiej przestrzeni średniowiecza........................191 Anna Wrzesińska, Jacek Wrzesiński Kto się nie leni, zrobi złoto z kamieni – osełki w grobach wczesnego średniowiecza ......................197 Paweł Duma Groby przestępców na Śląsku w świetle najnowszych badań archeologicznych ..............225

To jedna z najinteligentniejszych współczesnych powieści, a jednocześnie jedna z najbardziej zabawnych. Herv Le Tellier, spadkobierca Georgesa Pereca i członek hermetycznej grupy OuLiPo, napisał książkę, która w samej tylko Francji rozeszła się w ponad milionie egzemplarzy. Anomalia jest najlepiej sprzedającą się laureatką prestiżowej Prix Goncourt od czasów opublikowanego w 1984 roku Kochanka Marguerite Duras. Ten anomalny nawet na tak rozwiniętym rynku sukces wydawniczy zawdzięcza być może głodowi prawdziwej fikcji w literaturze od dawna zdominowanej przez wyznania i osobiste świadectwa. Anomalia buduje wielki umowny świat: mamy tu kilka powieści w jednej, zabawę z gatunkami filmowymi i literackimi, puszczanie oka do netfliksowych seriali, a zarazem wyrafinowaną konstrukcję, w której piętrzą się intertekstualne poziomy. Herv Le Tellier flirtuje z thrillerem i science fiction, elementy psychologicznej powieści obyczajowej godzi z surrealnymi, powieść szpiegowską przeplata z prawniczą. Autorowi faktycznie udało się niemożliwe: stworzył page turner dla szerokiej publiczności, a zarazem dzieło, które zadowoli najbardziej wyrobionych czytelników.

PERFORMATIVE ASPECTS OF ART The concept of performativity has been usually evoked in the discussions on the philosophy of language and the reflection on theatre and performance art. However, in recent years there have been some attempts to broaden its scope. The theoretically inclined researchers have been working out the main assumptions of the aesthetics of performativity. These are claimed to include the challenging of the boundaries of artistic disciplines, and emphasizing the active role of the recipients, for whom the art works become events developing in consequence of their actions. Besides those attempts to grasp the theoretical consequences of “the performative turn”, one should also note some very interesting practical analyses, employing the theory in the discussion on concrete works from different domain of art. It appears that one can discover transformational potential, focus on change rather than just existence, even in the domains traditionally regarded as “artifactual” (painting, sculpture, installations). The planned volume of “Art Inquiry” will be devoted to the reflection on both directions of expansion of the concept of performativity. We would like the authors to consider its general significance for aesthetics and for the theory of various domains of art. We also hope that they will show the changes occurring when its unique perspective is adopted in the discussion on both theatre, paratheatrical experiments, and film, and the domains which have traditionally emphasized the role of the artistic artifact. The title of this volume invites questions about the possible scope of performativity and its kinds. PERFORMATYWNE ASPEKTY SZTUKI Zagadnienie performatywności podejmowane było najczęściej w rozważaniach z zakresu filozofii języka oraz w refleksji nad teatrem i sztuką performance. W ostatnich latach zauważyć można jednak próby jego rozszerzenia. Z jednej strony zmierzają one do wypracowania założeń estetyki performatywności. Wśród jej cech wskazywane jest kwestionowanie granic poszczególnych dziedzin artystycznych, zaakcentowanie aktywnej roli odbiorców, dla których utwory stają się wydarzeniami rozwijającymi się w wyniku ich działań itd. Oprócz prób sformułowania teoretycznych konsekwencji „zwrotu performatywnego” zauważyć można także bardzo interesujące konkretne analizy polegające na uwzględnieniu właściwych dla niego założeń przy rozważaniu dokonań z różnych obszarów sztuki. Okazuje się, że nawet w obszarach twórczości uważanych tradycyjnie za „wytwórcze” (malarstwo, rzeźba, instalacja) odkryć można aspekty transformacyjne, zakładające nie trwanie, a przemiany. W najnowszym tomie „Art Inquiry” przewidywane jest rozważenie obu zasugerowanych wyżej obszarów ekspansji idei performatywności. Z jednej strony rozważone mają być jej ogólne konsekwencje dla estetyki i teorii różnych dziedzin sztuki. Z drugiej, pokazane zmiany występujące, gdy właściwy dla niej punkt widzenia zostanie uwzględniony zarówno w obszarze refleksji teatralnej, parateatralnej, filmowej, jak w dziedzinach, w których tradycyjnie akcentowano rolę wytwarzanego przedmiotu (dzieła). Tytuł tego tomu ma właściwie charakter pytania o możliwy zakres performatywności i jej odmiany.

Przejawem dyskusji na temat nierówności w rozwoju poszczególnych części miasta jest m.in. model „dualnego miasta”, który ma swoje rozmaite interpretacje na gruncie badań społeczności izolowanych (grodzenie przestrzeni) czy odnowy miast (gentryfikacja, rewitalizacja). W związku z tym Łódź jest ciekawym przedmiotem badań nad zmianami w okresie socjalistycznym i w czasach współczesnych. Całość tych żywiołowych zmian doprowadziła do chaosu w zagospodarowaniu przestrzeni, zwłaszcza w centrum miasta. Łódź poszukuje dzisiaj nowej tożsamości, której podstawą staje się także jej przeszłość kulturowa. Otwarcie miasta na wpływy procesów globalizacji i modernizacji zmienia w sposób żywiołowy jego przestrzeń społeczną i materialną w kierunku narastania dysproporcji i różnic, które istnieją zarówno między bliskimi sąsiadami, jak i między sąsiednimi budynkami, ulicami czy całymi kwartałami miasta. Książka jest interesującym studium zjawisk miejskich początku XXI w. Postawiono w niej pytanie o kierunek i zakres (uwarunkowania, procesy tempo, efekty) różnicowania się przestrzeni miejskiej w okresie transformacji w kontekście oddziaływania procesów globalizacji i lokalnych. Chodzi tutaj o identyfikację różnych przestrzeni rozwoju, takich jak miejsca stojące na uboczu czy też obszary dynamicznego wzrostu i dobrobytu w mieście. Podstawowym celem jest wyjaśnienie, jakie czynniki wywołują powstawanie nowych lub utrwalanie dotychczasowych dysproporcji w przestrzeni miasta.

Czterdziesty dziewiąty numer czasopisma „Ekonometria” zawiera osiem artykułów. Pierwszy z nich, autorstwa Mariusza Łapczyńskiego i Jerzego Surmy, opisuje wyko-rzystanie modeli data mining w rozwiązywaniu problemu niezrównoważonych klas. Justyna Brzezińska i Grzegorz Maciejewski w swoim artykule zwracają uwagę na możliwości wykorzystania danych wielowymiarowych w badaniach nad ryzykiem postrzeganym przez konsumentów. Następny artykuł, autorstwa Anny Król, doty¬czy badania przydatności metod hedonicznych do analizy cen różnych grup dóbr trwałego użytku. Model regresji przestrzennej rozwoju sieci handlowych w Polsce opisuje Zofia Bednarowska. Elżbieta Sojka prezentuje możliwości wykorzystania metod adaptacyjnych do prognozowania zmiennych demograficznych. Anna Skór¬ska przedstawia zmiany zachodzących w sferze KIBS w Polsce, z uwzględnieniem zatrudnienia i jego prognoz. Martin Pavlík, Grzegorz Michalski i Martin Lukáčik przedstawiają założenia i wyniki wykorzystania autorskiego oprogramowania do tworzenia portfeli inwestycyjnych. Ostatni artykuł, autorstwa Jolanty Kowal i Ali¬cji Keplinger, dotyczy modelu etycznych kompetencji i aspektów rozwoju kapitału ludzkiego w systemach informatycznych, szczególnie na polskim rynku pracy.

Katedra Gospodarki Regionalnej Wydziału Ekonomii, Zarządzania i Turystyki Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu zorganizowała kolejną konferencję naukową pt. „Gospodarka lokalna i regionalna w teorii i praktyce”. Była to XXII konferencja, która odbyła się w dniach 17-19 września 2014 r. w hotelu „Chata za wsią” w Mysłakowicach koło Jeleniej Góry. Konferencja miała wyjątkowo uroczysty charakter, ponieważ połączona była z obchodami 30-lecia kierowania Katedrą Gospodarki Regionalnej przez Panią Profesor Danutę Strahl. Przewodniczącą Komitetu Naukowego Konferencji była prof. dr hab. Danuta Strahl, Zastępcą Przewodniczącej prof. UE dr hab. Ryszard Brol. W konferencji uczestniczyło ponad 110 osób, wygłaszający referaty i prezentujący postery reprezentowali blisko 40 ośrodków naukowych i instytucji z kraju i zagranicy. Konferencja współfinansowana była ze środków budżetu województwa dolnośląskiego. Tematyka konferencji obejmowała następujące obszary: rozwój lokalny i regionalny; gminne, powiatowe i wojewódzkie zarządzanie rozwojem lokalnym i regionalnym; metody ilościowe w badaniach regionalnych; wielopoziomowe zarządzanie rozwojem; partnerstwo w rozwoju lokalnym i regionalnym; promocja i rozwój województwa dolnośląskiego. Jednym z głównych celów konferencji była prezentacja osiągnięć i wymiana doświadczeń z zakresu teorii i praktyki gospodarki lokalnej i regionalnej. Organizowana od 1992 r. konferencja stanowi forum dyskusyjne o wieloletniej tradycji służące podsumowaniu obecnego stanu wiedzy, rozwiązywaniu najważniejszych aktualnych problemów gospodarki lokalnej i regionalnej oraz poszukiwaniu i wskazywaniu dalszych kierunków badań.

Od 1998 r. w Katedrze Gospodarki Przestrzennej Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu jest wydawana seria Gospodarka Przestrzenna. Inicjatorem wydawania serii był Krzysztof R. Mazurski, a kontynuatorami (od 2002 r.) Zbigniew Przybyła i Jacek Potocki. Niniejszy tom Gospodarki przestrzennej powstał przy współpracy Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu (Katedra Gospodarki Przestrzennej) z Uniwersytetem Szczecińskim (Katedra Polityki Społeczno-Gospodarczej i Europejskich Studiów Regionalnych). W dobie poważnych transformacji, zarówno globalnych, europejskich, jak i w układzie regionalnym i lokalnym, konieczne wydaje się ciągłe diagnozowanie społecznych, ekonomicznych i przestrzennych przyczyn tych zmian. Wiedza ta może posłużyć do trafnego definiowania perspektywicznych modeli procesów rozwojowych oraz odpowiedniego modyfikowania współczesnej polityki społeczno-gospodarczej prowadzonej na szczeblu unijnym i krajowym. W warunkach coraz dynamiczniejszych zmian i wynikającego z nich braku stabilności gospodarki konieczne jest zdefiniowanie roli sektora publicznego z jego zadaniami w zakresie kształtowania finansów publicznych, polityki gospodarczej, regionalnej czy społecznej. Z drugiej strony niezwykle istotne jest badanie wpływu tych zmian na otaczającą nas rzeczywistość. Z tego względu przedmiotem uwagi jest także lokalny i regionalny wymiar gospodarki i szczególna rola przypisana samorządowi terytorialnemu. Tak zakreślony obszar zainteresowań wymaga interdyscyplinarnej wiedzy i wymiany poglądów przedstawicieli wielu dyscyplin naukowych (w tym: ekonomii, zarządzania, prawa, finansów publicznych, geografii i politologii). Z tego właśnie względu w niniejszym tomie zebrano prace reprezentujące różne dyscypliny naukowe, których wspólnym mianownikiem jest przestrzenny wymiar opisywanych zjawisk i procesów. Mamy nadzieję, że publikacja zostanie dobrze przyjęta przez Czytelników.

Krótkie odpowiedzi na wielkie pytania. Światowej sławy kosmolog i autor bestsellera nad bestsellerami Krótka historia czasu w tej znakomitej i wciągającej książce, która ukazuje się już po jego śmierci, pozostawił nam swoje ostatnie próby odpowiedzi na najistotniejsze pytania o nasze miejsce i przyszłość we wszechświecie. Skąd się wzięliśmy? Czy ostatecznie przetrwamy? Czy postęp techniki uchroni nas przed zagładą? W jaki sposób moglibyśmy w pełni rozwinąć skrzydła?

W numerze: Piotr Augustyniak: Wartości w koncepcji firmy-idei, doi 10.7366/KIR.2017.2.3.01, s. 7–16; Anna Karwińska: Społeczne przestrzenie miasta w procesach wytwarzania i realizowania wartości, doi 10.7366/KIR.2017.2.3.02, s. 17–34; Łukasz Maźnica: Zależności między kulturą a rozwojem z perspektywy oddolnych inicjatyw kultury społecznej, doi 10.7366/KIR.2017.2.3.03, s. 35–50; Magdalena Andrejczuk: Prekariat a „Pokolenie Y” – zjawisko prekaryjności młodych pracowników, doi 10.7366/KIR.2017.2.3.04, s. 51–68; Igor Stokfiszewski: Projekt Ursus Zakłady – wokół „zwrotu demokratycznego” w sztuce, doi 10.7366/KIR.2017.2.3.05, s. 69–86. Więcej o kwartalniku http://www.kulturairozwoj.msap.pl/index.php/nr-2-3-2017 uwagi: prof. dr hab. Jerzy Hausner redaktor naczelny periodyk wydawany wraz z Instytutem Studiów Społecznych UW oraz Uniwersytetem Ekonomicznym w Krakowie

Oddajemy kolejną publikację pt. Gospodarka przestrzenna XXI wieku, tym razem z podtytułem: Jakość życia w przestrzeni zurbanizowanej. Jakość życia to temat niezwykle ważny i aktualny, wpisujący się we współczesny nurt rozwoju społeczno-gospodarczego i przestrzennego miast. Określone wykorzystanie przestrzeni, przekładające się na jakość życia, często decyduje o atrakcyjności lokalizacyjnej poszczególnych miast. Przy tym szczególne znaczenie mają unikatowe kombinacje czynników lokalizacji, wpływające na atrakcyjność przestrzeni zurbanizowanych. W publikacji zebrano wyniki badań i przemyśleń autorów zajmujących się różnymi aspektami gospodarki przestrzennej, przede wszystkim: społecznymi, gospodarczymi i środowiskowymi. W prezentowanej książce czytelnik znajdzie wyniki badań oraz studia przypadków dotyczące m.in.: rewitalizacji, energii odnawialnej, zielonych innowacji oraz samej urbanizacji. W jednym z zebranych w niej tekstów przedstawiono studium przypadku programowania rezyliencji miejskiej. Kilka artykułów poświęconych jest znaczeniu miejskich obszarów funkcjonalnych w rozwoju miast i regionów. W niniejszej publikacji opisano także wyniki badań dotyczących dysproporcji w zakresie atrakcyjności miast Polski Wschodniej, jak również dysproporcji w rozwoju infrastruktury miast tego makroregionu. Kolejnym poruszanym tematem są uwarunkowania wykorzystania partnerstwa publiczno-prywatnego w procesie rewitalizacji, a także wpływ zmian koncepcyjno-metodologicznych budżetu obywatelskiego na jakość projektów i przebieg rozwoju lokalnego. Redaktorzy mają nadzieję, że publikacja okaże się interesująca, stanie się inspiracją do dalszych badań oraz zachęci do dyskusji osoby zajmujące się różnymi aspektami gospodarki przestrzennej i rozwoju obszarów zurbanizowanych. Pragniemy podziękować autorom za inspirujące podejście do gospodarki miejskiej, ze szczególnym uwzględnieniem podnoszenia jakości życia mieszkańców i użytkowników miasta. Nawiązana współpraca motywuje nas do dalszych prac, które pozwolą na dzielenie się kolejnymi wynikami badań. Alicja Zakrzewska-Półtorak, Piotr Hajduga, Małgorzata Rogowska

OD REDAKCJI Kapitał społeczny należy do pojęć, których znaczenie i popularność zyskuje uznanie w socjologii i ekonomii po wielu latach od ich pierwotnego użycia. W drugiej połowie lat dziewięćdziesiątych nastąpił prawdziwy zalew publikacji poświęconych temu zagadnieniu. Koncepcja kapitału społecznego odgrywa zatem centralną rolę w dyskursie ekonomicznym i socjologicznym. Jest nie tylko podstawowym pojęciem teoretycznym, ale również hasłem nośnym politycznie.Zjawiska denotowane przez pojęcie kapitału traktowane są przez ekonomistów jako ważne pozaekonomiczne czynniki rozwoju gospodarczego, a przez socjologów dodatkowo jako jeden z ważniejszych przejawów znaczącej pozycji ich dyscypliny jako nauki. Teoretycy kapitału społecznego starają się ponadto, poprzez użycie tej koncepcji, przerzucić pomost pomiędzy indywidualistyczną i racjonalistyczną wizją człowieka i społeczeństwa a jego wizją kulturową nawiązującą do realizmu socjologicznego. Dotychczasowa refleksja i badania nad kapitałem społecznym znajdują równie liczne grono zwolenników, jak i przeciwników. Z tych właśnie powodów kolejny tom Przeglądu Socjologicznego koncentruje się na zagadnieniach i zjawiskach blisko z nim związanych w społecznościach lokalnych. Zbiór tekstów można podzielić na trzy części. Pierwsza z nich obejmuje tekst wprowadzający do analiz społeczności lokalnych pióra Joanny Kurczewskiej oraz artykuł przeglądowy dotyczący kapitału społecznego, przygotowany przez Macieja Frykowskiego i Pawła Starostę. Część druga obejmuje teksty Marii Halamskiej, Jerzego Bartkowskiego, Danuty Walczak-Duraj, Krzysztofa Gorlacha, Tomasza Adamskiego i Marty Klekotko oraz Andrzeja Pilichowskiego, koncentrujące uwagę na problematyce kapitału społecznego w środowisku wiejskim. Natomiast w części trzeciej Marek S. Szczepański, Jacek Kurczewski oraz Tomasz Nawrocki prezentują różne aspekty funkcjonowania społeczności lokalnych i kapitału społecznego w regionie śląskim. Ostatni tekst, pióra Agnieszki Michalskiej-Żyły, zawiera prezentację wyników badań dotyczących psychospołecznych postaw mieszkańców Łodzi wobec ich środowiska zamieszkania.

Od Redakcji (fragment) Tematem organizującym treść artykułów tego zeszytu Przeglądu Socjologicznego jest szeroko pojmowana problematyka wsparcia społecznego. Świadczenie i otrzymywanie wsparcia w ramach kontaktów społecznych przebiega w określonej przestrzeni społecznej, a jeśli dotyczy podstaw bytowych w przestrzeni socjalnej. W ostatnich latach wskutek obserwowanego kryzysu zabezpieczających funkcji dwóch podstawowych struktur społecznych: rodziny i państwa oraz postępującej indywidualizacji życia i pauperyzacji znaczących grup społecznych, zachowania pomocowe, poprzez które członkowie społeczeństwa zaspokajają bardziej lub mniej podstawowe potrzeby, zyskują na znaczeniu. Studia podejmowane w ramach socjologii, gerontologii, polityki, pedagogiki społecznej, a także ekonomii ujawniają różne kierunki ich refleksji, dylematy badawcze i sposoby analizy problemu: wzorów i determinant zachowań pomocowych. Składające się na niniejszy tom artykuły dotyczą teoretycznych i empirycznych aspektów współczesnych studiów nad sieciami społecznymi, których treścią jest oferowanie lub świadczenie pomocy jednostkom w ramach ich różnych bezpośrednich kontaktów oraz w ramach struktur o zróżnicowanym poziomie ich zorganizowania, o różnym zasięgu przestrzennym. Rozważania podjęte w tym tomie cechuje pluralizm problemów badawczych, sposobów ich konceptualizacji, prezentacji, zastosowanych przez autorów podejść metodologicznych oraz zbiorowości społecznych, których potrzeby i dostęp do wsparcia uczyniono przedmiotem analizy. Wśród zbiorowości badanych są nie tylko grupy i kategorie społeczne powszechnie uznane jako doświadczające wielorakich deficytów i wymagające pomocy (żyjący w biedzie, osoby w podeszłym wieku), ale także środowiska, które wykazują tendencje do samoorganizowania się (np. środowiska lokalneosiedli, stowarzyszenia migrantów).

The articles presented in this volume have been based on the projec:Euroidentities – The Evolution of European Identity: Using biographical methods to study the development of European Identity (started March 2008 through February 2011 under the first Framework 7 SSH-2007-5.2.1). The project team consisted of scholars coming from seven academic centers: Queens University, Belfast – UK, University of Magdeburg – Germany, Bulgarian Academy of Sciences – Bulgaria, Tallinn University of Technology – Estonia, Federico II’ University, Naples – Italy, University of Łódź – Poland, Bangor University – Wales. The findings come from biographical narrative interviews collected and analyzed by each team during numerous workshops. The main aim of the project was to gain insights into the lives of European citizens and the significance of ‘Europe’ in their narratives.

OD REDAKCJI Kolejny, podwójny LX/2–3 tom „Przeglądu Socjologicznego” poświęcony jest problematyce miejskiej. Przedstawiciele różnych ośrodków akademickich prezentują teksty, dla których wspólnym mianownikiem jest idea kulturowego pejzażu współczesnego środowiska miejskiego. Jedną z przewodnich myśli zawartych w niniejszym zbiorze stanowi teza, że współczesne miasto, powiązane z gospodarką globalną, jest konceptualizowane w kategoriach dynamicznej,płynnej i zmiennej struktury, dla której wymiar kulturowy staje się równie istotny jak wymiar ekonomiczny. Jednakże zawarte w tomie analizy znacznie wykraczają poza wąsko ujmowany kulturowy paradygmat socjologii miasta. Są próbą określenia sposobu, w jaki dzisiejsze miasta odpowiadają na najpilniejsze potrzeby współczesnego świata, będąc głównymi przestrzeniami tworzenia globalnych przepływów, materializujących się w konkretnych lokalizacjach. Zmiana w postrzeganiu roli czasu i przestrzeni polega na ich oddzieleniu i kompresji, co prowadzi do kolejnego pytania o rolę miejsca w budowaniu tożsamości jednostkowej i grupowej. Niezależnie bowiem od „mechanizmów wykorzeniających” ludzie wciąż poszukują podstaw identyfikacji i przynależności, usiłując odnaleźć je w miejscach, wokół których ogniskuje się życie społeczne.

Nearly all the texts included in this issue of Sociological Revue relate to civil society and participative democracy. The articles present various approaches to these phenomena and their aspects, and are based on empirical data. The large article by F. Schütze is focused on the results of research previously presented in Sociological Review (vol. 60–2011/1 and vol. 57–2008/4). This international research project is devoted to European identity and civil society, as a result of which, the author proposes the design of a learning program for civil society activists and common citizens. The next article by A. Krzewińska describes the method of study of deliberative democracy developed by James Fishkin. J. Stempień proposes the economic concept of Principal-agent to investigate representative democracy systems. M. Legris Revel analyses research results in France concerning the process of institutionalisation and proceduralisation of the participation of citizens. C. Penna proposes the actor-network approach to investigate the relationships between social movements and the state during the land reform in Brazil. The last article by M. Wieczorkowska is devoted to a different topic – the cultural and social aspects of the female body in the context of medicalisation.

This issue of Sociological Review commemorates the 25th anniversary of the adoption by the UN General Assembly of The Convention on the Rights of the Child on November 20, 1989. It should be recalled that the beginnings of children’s studies and the sociology of childhood coincided in time with the introduction of this treaty, which established international standards for children’s protection and development. The Convention aims at safeguarding the youngest society members from different forms of abuse, exploitation and violence, as well as at promoting their rights to a decent standard of living and to broad social participation. The authors of the articles presented herein, representing the current sociological attitude towards children and youth, follow these assumptions. The articles thus mirror some important attributes of contemporary children’s studies – its cognitive multidimensionality, differentiated quantitative and qualitative methodologies, the shift from “research on children” to “research with children”, scholars’ interest in the results of comparative studies (especially the results of natural sciences), and the concern about the practical implementation of research outcomes. The main topics tackled in this collection of texts are children’s poverty and social inequalities rooted in the first phase of their life cycle, suffering and various risks experienced by children and teenagers, framed in both the national and international contexts, as well as children’s quality of life, youngsters’ well-being, youth participation, civic engagement and the new concept of investing in children. Children, considered as equal social actors and citizens – although still most vulnerable to abuse, discrimination and social exclusion – are presented in the framework of their complicated networks of relationships with peers, adults, collectivities and societies, the welfare state, social policy institutions and other organizations, with the notion to important factors decisive for their present life and their future.

Gra edukacyjna rozwijająca wyobraźnię przestrzenną i ucząca rozumienia położenia przedmiotów względem siebie.

Czasopismo z zakresu nauk prawnych. Wydawane od 1974 roku. Autorami tekstów są nie tylko wybitni naukowcy, ale również praktycy polscy i zagraniczni. Opisują i wyjaśniają problemy pojawiające się w prawie polskim i innych krajów, a także w prawie międzynarodowym. Zawiera artykuły w języku angielskim.