Cześć, mam na imię Frania. Mam tyle samo lat, co palców u ręki, czyli pięć. Mam też piętrowe łóżko i starszego brata Ryśka. I jeszcze siostrę Anielkę, ale ona jest dzidzią, więc śpi w pokoju z mamą i tatą. Chodzę do przedszkola (pod warunkiem, że nie mam zielonego kataru). Skoro już się znamy, mogę Wam opowiedzieć, co ostatnio zrobiłam. Zbudowałam bazę z moim starszym bratem, choć włochata narzuta nie ułatwiała nam zadania. Razem z rodzicami posprzątałam dziki bałagan, choć wolałam robić ciekawsze rzeczy. Zebrałam swój własny bukiet kwiatów dla mamy, choć inni chcieli żeby był wspólny. [aros.pl].

Efektywność, jako immanentny atrybut ludzkiego działania, w warunkach zmieniających się paradygmatów zarządzania organizacjami pozostaje od stuleci przedmiotem ożywionego zainteresowania. Niektórzy sugerują, że mamy do czynienia wręcz z „terrorem efektywności”1. J.G. March i R.I. Sutton podkreślają, że dociekania dotyczące natury, pomiaru i oceny efektywności w naukach o organizacji należą do najbardziej intensywnych2. Wynika to zapewne z pojemności i wielowymiarowego charakteru kategorii efektywności, a także z możliwości ciągłej poprawy relacji pomiędzy uzyskanymi wynikami a nakładami koniecznymi do ich osiągnięcia. Powszechność zainteresowania efektywnością wynika także ze statusu imperatywu odnoszącego się do wszystkich poziomów gospodarowania (makro, mezo, mikro), do zarówno krótkiego (operacyjnego), jak i strategicznego horyzontu działania, do różnego rodzaju działań, obszarów funkcjonalnych w poszczególnych sektorach (tj. w ramach organizacji komercyjnych, publicznych i non-profit). Jednocześnie chodzi o efektywność rozumianą jako zdolność do wzrostu i rozwoju (efektywność dynamiczną nawiązującą do teorii zdolności dynamicznych) i tą, która jest skoncentrowana na unikaniu marnotrawstwa poszczególnych zasobów i ich optymalnej alokacji (efektywność statyczna nawiązującą do teorii zasobowej)3. Pojawianie się nowych zjawisk, dynamika ich rozprzestrzeniania się i coraz większa rola w procesach gospodarowania (choćby takich jak struktury sieciowe, rynki kapitałowe, relacje społeczne) powodują otwieranie się nowych pól badawczych, zachęcając do poszukiwania odpowiedzi na pytania dotyczące istoty, uwarunkowań, narzędzi do pomiaru i dezyderatów do kształtowania pożądanej efektywności działania w wymiarze indywidualnym i zespołowym. Jeśli weźmiemy pod uwagę to, że osiąganie efektywności jest podstawą naturalnego dążenia organizacji do sukcesu, a z drugiej strony − że kluczowe dla osiągania tej efektywności są zdolność do przezwyciężania sprzeczności organizacyjnych (ambiwalencji) oraz tworzenie warunków do wzajemnego dopasowania poszczególnych elementów organizacji, tj. zapewnienie ich spójności, pojawia się (w ramach aplikacyjności badań) zapotrzebowanie na formułowanie zaleceń, w jaki sposób tę efektywność osiągać w warunkach obecnego tempa zmian, turbulencji otoczenia i hiperkonkurencji. Powyższe przesłanki spowodowały pojawienie się − jako kontynuacja problematyki efektywności4 − kolejnego zbioru artykułów prezentujących rozważania teoretyczne oraz wyniki badań empirycznych. W imieniu redaktorów pragniemy podziękować Autorom za udział w dyskursie naukowym oraz wszystkim pleno titulo Recenzentom za przygotowanie recenzji, czym wydatnie przyczynili się do podniesienia poziomu merytorycznego niniejszego opracowania.

Oddajemy w ręce Czytelników kolejny numer „Ekonomii XXI Wieku”, charaktery-zujący się dużym zróżnicowaniem tematycznym prezentowanych tekstów. Dotyczą one zarówno zagadnień o charakterze mikroekonomicznym, jak i skali makro; poru-szają nie tylko kwestie charakterystyczne dla gospodarki polskiej, ale także sprawy ważne z punktu widzenia międzynarodowych stosunków gospodarczych i analiz prowadzonych na poziomie globalnym. Równie daleko idącą dywersyfikację można zauważyć w zakresie afiliacji Autorów artykułów, którzy reprezentują rozproszone po całym kraju ośrodki zajmujące się badaniami na polu nauk ekonomicznych. Otwierające niniejsze wydanie czasopisma opracowanie, przygotowane przez R. Ciborowskiego, skupia się na prezentacji wybranych aspektów kapitału jako czynnika postępu technicznego. Autor słusznie odnotowuje istotny wzajemny wpływ kapitału na postęp oraz formułuje na tej płaszczyźnie ważne wnioski i zalecenia. Podobną tematykę, związaną z kapitałem i rozwojem, choć z nieco innego punktu widzenia, porusza także P. Folfas w swoim artykule. Dotyczy on bezpośrednich inwestycji zagranicznych i ich związku ze wzrostem gospodarczym w państwach G-5 i BRICS. Autor dokonuje ekonometrycznej analizy danych, próbując doszukać się między tymi zjawiskami przyczynowości. Zauważa jednak, że zależności te nie mogą być uogólniane i że są odmienne dla różnych gospodarek, a wpływ na nie ma wiele specyficznych czynników czy nawet dobór badanego okresu. Kolejne opracowanie, autorstwa W. Nowak, dotyczy udzielania pomocy rozwo-jowej przez kraje BASIC, a więc zjawiska, które dopiero w ostatnich latach nabrało szczególnego znaczenia. Celem artykułu jest przedstawienie wniosków z analizy poziomu i strategii tego rodzaju wsparcia w przypadku Chin, Indii, Brazylii i RPA. Zagadnienia o charakterze międzynarodowym dotyka również kolejny tekst, przy-gotowany przez A. Niewiadomską i E. Sobolewską-Poniedziałek, poświęcony tzw. srebrnej gospodarce, będącej wizją rozwoju Europy. Autorki podejmują udaną próbę udowodnienia tezy, że odpowiednio sformułowana strategia rozwoju, która uwzględnia potrzeby starzejącej się populacji, pozwala na poprawę jakości życia zarówno osób starszych, jak i wszystkich członków społeczeństwa. Kolejne dwa artykuły poruszają problemy mające wymiar krajowy. F. Kapusta skupia się na przeobrażeniach rolnictwa polskiego w latach 2003-2013, w szczegól¬ności pod wpływem funduszy wypłacanych w ramach Wspólnej Polityki Rolnej. Autor wskazuje, że na tej płaszczyźnie zachodzą istotne przemiany strukturalne, naj¬bardziej widoczne w przypadku czynników produkcji, organizacji wytwarzania, efektywności i samowystarczalności żywnościowej. A. Turczak i P. Zwiech przepro¬wadziły z kolei analizę podobieństwa polskich województw pod kątem rozkładu wydatków mieszkańców. Ich zamierzeniem badawczym było sprawdzenie, czy roz¬kład ten jest identyczny w każdym regionie. Ponieważ okazało się, że tak nie jest, Autorki dokonały również podziału województw na grupy o najbardziej podobnych rozkładach. Ostatnie prezentowane w numerze opracowania odnoszą się do specjalistycz¬nych zagadnień interdyscyplinarnych, umiejscowionych na pograniczu ekonomii i finansów. M. Chmieliński szuka odpowiedzi na pytanie, gdzie w Polsce i przy jakich warunkach jest uzasadnione pod względem ekonomicznym budowanie elek¬trowni fotowoltaicznych, wytwarzających energię na potrzeby własne. Dochodzi do interesującego wniosku, że w większości analizowanych przez niego przypadków niezbyt wysokie nakłady pozwalają na opłacalną realizację tego typu inwestycji w gospodarstwach domowych, jeśli tylko będą one zużywać energię na własne potrzeby. Natomiast tekst A. Wieczorek wskazuje na nowatorski składnik wynagrodzenia kadry najwyższego szczebla w polskim sektorze bankowym, jakim są tzw. akcje fantomowe. Autorka zauważa, że ich zastosowanie jest obecnie niewiel¬kie, ale posiadają one istotny potencjał jako narzędzie motywacyjne, które może być wykorzystywane na coraz większą skalę w polskich instytucjach finansowych. Życzymy Czytelnikom owocnej i inspirującej lektury, mając nadzie (...)

Wyjątkowo aktualna i ważna publikacja przedstawiająca transformację współczesnego biznesu międzynarodowego. Jest szczególnie wartościowa dla osób zajmujących się teorią i polityką biznesu międzynarodowego oraz aktualnymi nowymi zjawiskami w tej dziedzinie. W książce omówione są zagadnienia, takie jak: • globalne uwarunkowania konkurencyjności Unii Europejskiej w XXI wieku, • określenie pozycji Unii Europejskiej wobec USA i Japonii, • wskazanie roli innowacji i zatrudnienia we wzroście konkurencyjności UE, • pozycji Wspólnej Polityki Rolnej w warunkach wzrostu konkurencyjności, • ukazanie wzrostu roli usług, pozycji Unii Europejskiej wobec konkurencyjności Brazylii, Rosji, Indii i Chin (BRIC) oraz funkcjonowania Unii Europejskiej w ramach reguł WTO. Jest to nieocenione źródło wiedzy dla studentów kierunków związanych z międzynarodową współpracą gospodarczą, szczególnie jako literatura do przedmiotów, takich jak: handel międzynarodowy, międzynarodowe stosunki gospodarcze, biznes międzynarodowy, logistyka międzynarodowa. Jest to kolejna, w obszernym dorobku naukowym, pozycja Zdzisława W. Puśleckiego, którego badania mają charakter i zasięg światowy. Tym razem ukazuje wielopłaszczyznową i spójną prezentację transformacji biznesu międzynarodowego. Niewątpliwą zaletą publikacji jest realizowany z żelazną konsekwencją sposób ujęcia analizowanej materii w logiczną i klarowną strukturę. Zaletą pracy jest również sposób narracji, który umożliwia czytelnikowi uznanie wiarygodności interpretacji przedstawionych teorii, faktów, pojęć, argumentacji, związków przyczynowo-skutkowych oraz prezentacji i analiz faktów w oparciu o aktualne teorie biznesu międzynarodowego. (…) Zrozumieniu treści pomagają liczne tabele, wykresy, schematy i unikatowe mapy badanych obszarów - zarówno historyczne, jak i współczesne. Kolejną zaletą książki jest wykorzystanie imponującej ilościowo i jakościowo literatury przedmiotu i źródeł. Znalazły się tu liczące się w świecie naukowym: monografie i opracowania, artykuły drukowane i on-line w naukowych czasopismach nie tylko polskich, ale i amerykańskich, brytyjskich, niemieckich, francuskich oraz chińskich. Prof. dr hab. Jerzy Rymarczyk Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu

Polityka ekonomiczna to książka wydana w ramach Prac Naukowych Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, a jej poszczególne części stanowią znaczący dorobek. Składają się na nią opracowania autorstwa pracowników najbardziej liczących się w Polsce ośrodków naukowych. Artykuły zawarte w niniejszej książce są poświęcone rozważaniom dotyczącym wieloaspektowych zagadnień naukowo-badawczych związanych z polityką ekonomiczną zarówno w Polsce, jak i w krajach Unii Europejskiej. Liczne grono autorów prezentuje wyniki swoich dociekań naukowych w postaci teoretycznych i empirycznych analiz dotyczących stymulowania konkurencyjności sektora MSP, problemów jego finansowania oraz absorpcji środków unijnych na rzecz rozwoju innowacyjności przedsiębiorstw w Polsce. Publikacja zawiera ponadto artykuły odnoszące się do współczesnych procesów demograficznych, polityki regionalnej i lokalnej, rozwoju produkcji rolnej i obszarów wiejskich, problemów sektora usług turystycznych i transportowych, jak również polityki państwa w obszarze rynku pracy i efektywności funkcjonowania sektora publicznego. Książka jest adresowana do środowisk naukowych, studentów wyższych uczelni i osób, które w praktyce zajmują się finansami publicznymi na szczeblu centralnym lub samorządowym. Poszczególne artykuły były recenzowane przez profesorów uniwersytetów, w większości kierowników katedr ekonomii lub polityki ekonomicznej, którym chciałbym serdecznie za ich pracę podziękować. Składam też wyrazy uznania i po-dziękowania pracownikom Katedry Ekonomii i Polityki Ekonomicznej Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu oraz wszystkim osobom i instytucjom zaangażowanym w powstanie tej publikacji. Jestem w pełni przekonany, że książka Polityka ekonomiczna będzie Państwa inspirować do dalszych badań i dociekań naukowych oraz do przygotowywania w przyszłości równie interesujących opracowań. Jerzy Sokołowski

Globalizacja jest procesem otwartym, będącym wynikiem nieustannej modyfikacji i ewolucji międzynarodowego ładu ekonomicznego. Proces ten trwa i ewoluuje od co najmniej XV wieku. Łączy się on nierozerwalnie z wielkimi wydarzeniami społecznymi i gospodarczymi, takimi jak: wielkie odkrycia geograficzne, wynalazki i wdrożenia naukowo-techniczne oraz włączenie do procesów rozwojowych krajów najsłabiej rozwiniętych. Proces ten jako skutek rozwoju społecznego i gospodarczego ze względu na po¬wiązania gospodarczo-ekonomiczne, stan techniczny rozwiązań i rozmiar zachodzą¬cych zjawisk staje się zjawiskiem światowym. Jego skutkiem ma być powstanie rynku globalnego. Tworzący się rynek globalny wyzwala się spod władzy i kontroli instytucja państwa. Dotychczasową funkcją państwa było dążenie do kompromisu między interesem jednostkowym i zbiorowym. W dobie globalizacji państwo traci jednak tę władzę, gdyż nie może wpływać na decyzje transnarodowych eksteryto¬rialnych podmiotów. Tym samym proces globalizacji można przyrównać do gry, któ¬ra toczy się bez udziału arbitra, a gracze poddawani są coraz większej, bo globalnej konkurencji. Dlatego też jednym z najważniejszych wyzwań, przed którym stoją współcześnie wszystkie państwa, jest wykorzystanie pozytywnych skutków globali¬zacji przy jednoczesnym łagodzeniu skutków negatywnych. Problemem nadal pozo¬stanie jednak to, że proces globalizacji prowadzi nieuchronnie do podziału na „zwy¬cięzców” i „pokonanych”. Rozkład bowiem korzyści wynikających z globalizacji w skali zarówno ogólnoświatowej, jak i regionalnej, krajowej, a w końcu jednostko¬wej, jest bardzo zróżnicowany. Najwięcej na globalizacji zyskują kraje rozwijające się i aktywnie uczestniczące w tym procesie, nie zaś kraje najbiedniejsze, które z różnych względów niezdolne są do dostosowania się do światowych wymagań. W efekcie i gospodarki, i społeczeństwa tych krajów wyłączone zostają z możliwo¬ści korzystania z osiągnięć globalizacji (np. wiele krajów Afryki czy Ameryki Łaciń¬skiej). Nadal zatem fundamentalne pytanie związane z globalizacją pozostaje otwar¬te: czy uda się tę grę toczyć tak, aby – skoro nie wszyscy mogą wygrać – wygranych było jak najwięcej, a przegranych jak najmniej? Prezentowana książka jest refleksją nad tak postawionym pytaniem. Refleksja ta wymaga interdyscyplinarnego podejścia i pełnego spojrzenia na koszty i korzyści związane z procesem globalizacji. Aby osiągnąć spójność prezentowanego materiału, uporządkowano go w nastę¬pujący sposób: • Część 1. Międzynarodowe przepływy towarów, usług i kapitałów w dobie procesów globalizacji • Część 2. Ugrupowania integracyjne, gospodarki narodowe i inni gracze wobec wyzwania integracyjnego • Część 3. Polska w globalnej gospodarce – wybrane problemy • Część 4. Znaczenie komunikacji i marketingu dla kształtowania postaw w globalnej gospodarce • Część 5. Państwo w globalnej gospodarce

Przedstawiamy Państwu artykuły przygotowane przez uczestników kolejnej konferencji poświęconej zarządzaniu strategicznemu, organizowanej w roku 2016 przez Katedrę Zarządzania Strategicznego Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu. Tak jak w poprzednich latach koncentrujemy się na zarządzaniu strategicznym i szczególnie eksponujemy relacje w tym zakresie między teorią i praktyką. Zarządzanie strategiczne staje przed nowymi wyzwaniami współczesnej go-spodarki. W związku z tym dynamicznie ewoluuje, a kierunki tej ewolucji są dziś trudne do przewidzenia i jednoznacznego zaprojektowania. Zdaniem organizatorów konferencji jest to mocny argument, by cyklicznie organizować spotkania osób zaj-mujących się tą problematyką. Uważamy, że to jedna z nielicznych okazji w naszym kraju, by specjaliści zarządzania strategicznego spotkali się w tak szerokim gro¬nie, wymienili poglądy i zainspirowali się wzajemnie do dalszych badań. Sądzimy, że przyczyniamy się w ten sposób do rozwoju tej ważnej i wciąż przyszłościowej dyscypliny nauk o zarządzaniu. Tradycyjnie ukierunkowujemy naszą konferencję na poszukiwanie związków pomiędzy praktyką i teorią. Jesteśmy przekonani, że zarządzanie strategiczne – jako nauka stosowana – wymaga swego rozwoju inspiracji z praktyki gospodarczej i musi być przez nią weryfikowane. Stąd w publikacji eksponujemy opracowania naukowe oparte na rozpoznaniu praktyki gospodarczej. A podczas samej konferencji staramy się konfrontować teoretyków z praktykami zarządzania strategicznego. Bardzo liczymy, że tegoroczna konferencja, a także publikacja będąca jej rezultatem, dostarczą cennych inspiracji dla uczestników i czytelników. Gorąco zachęca¬my do dyskusji z autorami artykułów – zarówno za pośrednictwem naszej katedry, jak i bezpośrednio z twórcami. Będzie to najcenniejszy plon naszego wspólnego przedsięwzięcia oraz wkład do rozwoju nauk o zarządzaniu. Andrzej Kaleta

Turystyka jest zjawiskiem o bogatej i różnorodnej treści, co wiąże się m.in. z jej interdyscyplinarnym charakterem. Współczesna turystyka jest elementem stylu życia milionów osób, sposobem poznawania otaczającego nas bliższego i dalszego świata, przyrody, ludzi i kultury. Stwarza możliwości wypoczynku, regeneracji sił, poprawy stanu zdrowia, przyczynia się do rozwoju ekonomicznego miejscowości i regionów stanowiących miejsce czasowego pobytu turystów. Jej rozwój powiązany jest z funkcjonowaniem wielu gałęzi gospodarki, a w przypadku zagranicznej turystyki przyjazdowej pojawiają się efekty mnożnikowe identyfikowane w skali lokalnej, regionalnej i krajowej. Efektem dynamicznego jej rozwoju jest dalsze rozszerzanie działalności określanej w literaturze przedmiotu mianem gospodarki turystycznej. W miejscach recepcji ruchu turystycznego, tj. w miejscowościach i regionach, powstaje i rozwija się dalej pewna całość gospodarcza o wyraźnie zarysowanych powiązaniach wewnętrznych. Chodzi o działalność gospodarczą związaną z tworzeniem odpowiedniej infrastruktury para- i turystycznej (tzw. zaplecza materialnego turystyki), a także działalność związaną z organizacją i obsługą ruchu turystycznego. Zmiany zachodzące w potrzebach turystów, motywach udziału w turystyce, rosnącym poziomie życia, a także postęp w technologiach informacyjnych przyczyniają się do rozwoju nowych ofert, zmian w sposobach i formach obsługi turystów, stawiając nowe wyzwania przed podmiotami tworzącymi instytucjonalną strukturę wspomnianej gospodarki turystycznej. Andrzej Rapacz, Piotr Gryszel

Ekonomia to kolejna publikacja wydana w „Pracach Naukowych Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu”, stanowiąca czwartą część cyklu pt. Problemy ekonomii, polityki ekonomicznej i finansów publicznych (części wcześniejsze to PN 509, PN 527 i PN 528). Jej składowe stanowią dorobek uczestników konferencji pod tym samym tytułem, skupiającej grono pracowników naukowych najbardziej liczących się w Polsce ośrodków akademickich.

Wyjątkowo aktualna publikacja dotycząca zachowań przedsiębiorstw w sferze międzynarodowej współpracy gospodarczej. Cechą dzisiejszej gospodarki rynkowej jest względnie swobodny przepływ towarów i usług w skali międzynarodowej. Decydującą rolę w tych procesach odgrywają przedsiębiorstwa, które coraz częściej oprócz prowadzenia działalności na ich macierzystych rynkach wewnętrznych podejmują ekspansję na rynki zagraniczne. Książka jest dobrze osadzona w najważniejszych koncepcjach teoretycznych wyjaśniających ekspansję zagraniczną firm oraz uwzględnia najnowszą literaturę światową. Autor omawia m.in.: czynniki skłaniające firmy do wychodzenia na rynki zagraniczne, możliwe formy podejmowania działalności oraz metody służące do wyboru optymalnej formy ekspansji zagranicznej. Jest to nieocenione źródło wiedzy dla studentów studiujących na kierunkach związanych z międzynarodową współpracą gospodarczą (międzynarodowe stosunki gospodarcze, biznes międzynarodowy, logistyka międzynarodowa). Książka przydatna jest również dla nauczycieli prowadzących dydaktykę w tym zakresie. Publikacja stanowi wartość wykraczającą poza dotychczasowe naukowe oceny procesu umiędzynarodowienia przedsiębiorstw. W polskiej literaturze ekonomicznej jest jedną z nielicznych kompleksowych analiz wieloaspektowej zagranicznej ekspansji przedsiębiorstw w ujęciu interdyscyplinarnym, w której – co bardzo istotne – przyjęto inkrementalną metodę prezentowania treści. Pracę cechuje konsekwencja badawcza, a także spójność i przejrzystość, co ma duże znaczenie dla rozprzestrzeniania jej treści zarówno w środowisku akademickim, jak również wśród pracowników firm działających w obszarze biznesu międzynarodowego. (…) stanowi doskonały materiał analityczny oraz drogowskaz przy planowaniu metod i sposobów ekspansji zagranicznej polskich przedsiębiorstw. Prof. dr hab. Bogusława Drelich-Skulska

Numer rozpoczyna się od teoretycznych rozważań na temat ewolucji niemieckich koncepcji współpracy wojskowej w Europie. W dalszej części zawiera artykuły poświęcone m.in.: bezpieczeństwu energetycznemu w Europie, współczesnej migracji i sytuacji ludnościowej w Polsce oraz kwestii alternatywy dla członkostwa Bośni i Hercegowiny w Unii Europejskiej. Teksty w języku angielskim.

W dniach 12-13 maja 2014 roku Katedra Międzynarodowych Stosunków Gospodarczych zorganizowała ogólnopolską konferencję naukową pod hasłem „Przemiany strukturalne i koniunkturalne na światowych rynkach”. Takie konferencje Katedra organizuje nieprzerwanie od 31 lat. Należą one do największych tego rodzaju naukowych przedsięwzięć z zakresu międzynarodowych stosunków gospodarczych i biznesu międzynarodowego w Polsce. Co roku bierze w nich udział kilkudziesięciu pracowników naukowych ze wszystkich liczących się w tej dziedzinie katedr z Polski i z zagranicy. Stanowią one ważne forum prezentacji osiągnięć naukowych, dyskusji i wymiany poglądów nie tylko między pracownikami naukowymi, ale także przedstawicielami biznesu, pracownikami korporacji międzynarodowych, przedstawicielami władz państwowych i samorządowych. Konferencje te spełniają także ważną rolę dydaktyczną, ponieważ zwykle licznie uczestniczą w nich studenci Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, a Koło Naukowe „Cargo” przy Katedrze Międzynarodowych Stosunków Gospodarczych tej uczelni jest współorganizatorem konferencji. Środowiskowa i międzynarodowa integracja wydaje się również ważnym efektem tych spotkań. Autorzy artykułów podejmują najważniejsze i najbardziej aktualne − mające znaczenie zarówno teoretyczne, jak i praktyczne – kwestie gospodarki międzynarodowej. Niniejsza praca to sześćdziesiąt artykułów – publikujemy je w dwóch tomach pod wspólnym tytułem Przemiany strukturalne i koniunkturalne na światowych rynkach. Pierwszy obszar badawczy, który można w nich wyodrębnić, to biznes międzynarodowy i różne aspekty zarządzania międzynarodowego. Dotyczy go aż 19 artykułów. Odnoszą się one do różnych poziomów zarządzania: skali globalnej, regionalnej, makro, mezo i mikro. Najwięcej artykułów dotyka tematu klastrów, zarówno w Polsce, jak i w innych krajach. Obecne duże zainteresowanie tym problemem wynika prawdopodobnie z nacisku, jaki w polskiej, zwłaszcza regionalnej polityce gospodarczej położony jest na ich tworzenie, i znacznych funduszy unijnych przeznaczonych na ten cel, będących w dyspozycji urzędów marszałkowskich. Niesłabnącym zainteresowaniem cieszy się również logistyka. Handlowi międzynarodowemu zostało poświęconych 18 artykułów. Odnoszą się do niego także w różnych wymiarach: z punktu widzenia globalnego, tj. działania Światowej Organizacji Handlu, działań w ramach Unii Europejskiej i ASEAN, rynków różnych produktów i różnych krajów – w tym szczególnie Polski i przedsiębiorstw. Jak zwykle dużą popularnością cieszyła się problematyka unijna. Dotyczy jej 12 artykułów − związanych z euro jako wspólną walutą UE, z polityką rolną, konkurencyjnością, handlem, przemianami strukturalnymi, a także z integracją UE z NAFTA. Bezpośrednie inwestycje zagraniczne − w przeszłości problematyka najczęściej podejmowana − reprezentuje tylko 6 artykułów. W dalszym ciągu utrzymuje się zainteresowanie przemianami w Chinach i ich działalnością na międzynarodowej arenie gospodarczej, tj. w handlu i inwestycjach (3 artykuły). Przedstawiona tematyka artykułów jest oczywiście jedynie orientacyjna – wskazuje tylko kierunki badań prowadzonych w poszczególnych ośrodkach naukowych w sferze międzynarodowych stosunków gospodarczych i biznesu międzynarodowego. W wielu artykułach problemy i tematy łączą się: np. handel międzynarodowy z integracją europejską i bezpośrednimi inwestycjami zagranicznymi. Wśród autorów artykułów są zarówno profesorowie reprezentujący własne szkoły badawcze, jak i młodzi adepci nauki − asystenci i doktoranci. Taka struktura niewątpliwie sprzyja różnorodności ujęć i ocenom z różnych poziomów doświadczenia i wiedzy, ale w każdym wypadku spełniających kryteria wysokich walorów naukowych, potwierdzonych opiniami recenzentów. Należy wyrazić nadzieję, że publikacja wzbudzi zainteresowanie Czytelników i spełni ich oczekiwania.

W NUMERZE [CONTENTS] STUDIA [STUDIES] Edward Haliżak: Liberalna teoria polityki zagranicznej i jej analityczne zastosowanie [The Liberal Theory of Foreign Policy and Its Analytical Application], doi: 10.7366/020909612201601, s. 11–38; Adriana Dudek: Użyteczność analitycznego eklektyzmu w badaniu stosunków Polski z Rosją [The Usefulness of Analytical Eclecticism in Studying the Relations between Poland and Russia], doi: 10.7366/020909612201602, s. 39–70; Magdalena Kozub-Karkut: Stosunki międzynarodowe – między pozytywizmem a postpozytywizmem [International Relations – Between Positivism and Post-Positivism], doi: 10.7366/020909612201603, s. 71–90; Knud Erik Jørgensen: The Promises and Pitfalls of Realist Explanations of Power Politics in Europe, doi: 10.7366/020909612201604, s. 91–104; Łukasz Gołota: Teoria handlu międzynarodowego Johna Stuarta Milla [John Stuart Mill’s Theory of International Trade], doi: 10.7366/020909612201605, s. 105–122; Marcin Florian Gawrycki: Analiza polityki zagranicznej państw Ameryki Łacińskiej i Karaibów (I) [An Analysis of the Foreign Policy of Latin American and Caribbean Countries (Part 1)], doi: 10.7366/020909612201606, s. 123–142; Anna M. Solarz, Marcin Szydzisz: Sprawiedliwość i solidarność w polityce zagranicznej Izraela na forum Organizacji Narodów Zjednoczonych [Justice and Solidarity in Israel’s Foreign Policy in the United Nations], doi: 10.7366/020909612201607, s. 143–160; Anita Oberda-Monkiewicz: Sojusz Pacyfiku – nowy model integracji latynoamerykańskiej? [The Pacific Alliance – A New Model of Latin American Integration?], doi: 10.7366/020909612201608, s. 161–178; Wiesław Lizak: The Central African Republic as a Fragile (Failed) State, doi: 10.7366/020909612201609, s. 179–194; Konstantin Khudoley: Russia and the European Union: The Present Rift and Chances for Future Reconciliation, doi: 10.7366/020909612201610, s. 195–214; Aleksandar Jankovski: The Russian Federation, the United States, and International Order as a Social Construct, doi: 10.7366/020909612201611, s. 215–250; Dorota Heidrich, Justyna Nakonieczna-Bartosiewicz: Problemy i wyzwania polskiego systemu udzielania ochrony międzynarodowej [Problems and Challenges of the Polish System of International Protection], doi: 10.7366/020909612201612, s. 251–274; Shantanu Chakrabarti: ‘Local Boys With Guns!’ Is Armed Vigilantism an Indicator of the Global Trend Towards Privatised Security?, doi: 10.7366/020909612201613, s. 275–288; Kate Sullivan de Estrada, Nicholas J. Wheeler: Trustworthy Nuclear Sovereigns? India and Pakistan after the 1998 Tests, doi: 10.7366/020909612201614, s. 289–306; Biwu Zhang: Chinese Perception of the US – Exploring China’s Foreign Policy Motivations, doi: 10.7366/020909612201615, s. 307–322; Benjamin Thompson: Rousseau’s Considerations on the Government of Poland and the General Will Beyond Borders, doi: 10.7366/020909612201616, s. 323–342; Łukasz Wordliczek: La Vía Campesina i zjawisko food sovereignty: między obietnicą a jej spełnieniem w przestrzeni transnarodowej [La Vía Campesina and the Concept of Food Sovereignty: Between a Promise and Its Fulfilment in Transnational Space], doi: 10.7366/020909612201617, s. 343–354; Wojciech Grabowski:The Muslim Brotherhood and the Crisis in the GCC: Roots, Issues and Implications, doi: 10.7366/020909612201618, s. 355–366; Barbara Kratiuk: Polskie zaangażowanie w Afryce. Ambasador Lewandowski w ONZ a sprawa Konga [Polish Involvement in Africa: Ambassador Lewandowski in the UN and the Congo Issue], doi: 10.7366/020909612201619, s. 367–382. SPRAWOZDANIA [REPORTS] Andrzej Szeptycki: Sprawozdanie z międzynarodowej konferencji Perception of the Russian Fede ration in the close neighbourhood, zorganizowanej przez Instytut Stosunków Międzynarodowych Uniwersytetu Warszawskiego, Polskie Towarzystwo Studiów Międzynarodowych i Fundację Współpracy Polsko-Niemieckiej – Warszawa, 8 kwietnia 2016 r. [Report from the international conference “Perception of the Russian Federation in the close neighbourhood”, organised by the Institute of International Relations of the (...)

Spis treści [Contents] STUDIA [STUDIES] Edward Haliżak: Ontologia i epistemologia w badaniach polityki zagranicznej państwa [Ontology and Epistemology in Foreign Policy Analysis], doi: 10.7366/020909614201501, s. 9–36; Aleksandra Jarczewska: Stany Zjednoczone – hegemonia w regionie Azji i Pacyfiku w latach 1985–2015 [The United States – A Hegemony in the Asia-Pacific Region in 1985–2015], doi: 10.7366/020909614201502, s. 37–66; Jakub Zajączkowski: Indie – mocarstwo regionu Indo-Pacyfiku [India – An Indo-Pacific Power], doi: 10.7366/020909614201503, s. 67–92; Subrata K. Mitra: Lone Warrior, Regional Actor or Global Player? Statecraft and Indian Foreign Policy in the 21st Century, doi: 10.7366/020909614201504, s. 93–114; Marcin Florian Gawrycki: Postrzeganie Indii i Chin w brazylijskiej nauce o stosunkach międzynarodowych w kontekście globalnych aspiracji Brazylii [Perception of India and China in Brazilian International Studies in the Context of Brazil’s Global Aspirations], doi: 10.7366/020909614201505, s. 115–132; Navnita Behera: Mapping Research and Teaching Trajectories: A Critical Turn in the Indian IR, doi: 10.7366/020909614201506, s. 133–152; James Ling, Idesbald Goddeeris: Modi’s India and the European Union: A Perception Study, doi: 10.7366/020909614201507, s. 153–178; Arndt Michael: Competing Regionalism in South Asia and Neighbouring Regions under Narendra Modi: New Leadership, Old Problems, doi: 10.7366/020909614201508, s. 179–198; Rafał Ulatowski: Dyplomacja energetyczna Indii [India’s Energy Diplomacy], doi: 10.7366/020909614201509, s. 199–218; Agnieszka Kuszewska: Prawa człowieka w indyjskim Kaszmirze jako element konfliktu indyjsko-pakistańskiego w latach 1989–2015 [ Human Rights in the Indian Kashmir as an Element of the India–Pakistan Conflict in 1989–2015], doi: 10.7366/020909614201510, s. 219–236; Liu Yongtao: People-to-People Exchanges in Chinese Diplomacy: Evolutions, Strategies, and Social Practice, doi: 10.7366/020909614201511, s. 237–254; Wolfram Hilz: Franco-German Leadership in the EU: Lessons from the Euro Crisis, doi: 10.7366/020909614201512, s. 255–268; Dorota Heidrich: The Role of Regional Organisations in the Interpretation and Implementation of the Responsibility to Protect. The Case of the African Union and Its Involvement in the Libyan Crisis, doi: 10.7366/020909614201513, s. 269–292; Kamil Zajączkowski: Unia Europejska wobec problemu terroryzmu w Afryce Subsaharyjskiej [The EU’s Approach to the Problem of Terrorism in Sub-Saharan Africa], doi: 10.7366/020909614201514, s. 293–318; Anna Grzywacz: Adaptacja polityczna Singapuru w Stowarzyszeniu Narodów Azji Południowo-Wschodniej [Singapore’s Political Adaptation in the Association of Southeast Asian Nations], doi: 10.7366/020909614201515, s. 319–338. SPRAWOZDANIA [REPORTS] Anna Wojciuk: Zapis dyskusji o książce Nauka o stosunkach międzynarodowych i studia europejskie w Polsce, Uniwersytet Warszawski, 21 października 2015 r. [A Record of the Debate on the Book Nauka o stosunkach międzynarodowych i studia europejskie w Polsce [International Studies and European Studies in Poland], University of Warsaw, 21 October 2015, s. 339–355; Marcin Kaczmarski, Marek Madej: Sprawozdanie z międzynarodowej konferencji naukowej Instytutu Stosunków Międzynarodowych UW nt. „Realism and the Great Powers Politics in Europe and the Asia–Pacific”, Warszawa, 11 grudnia 2015 r. [Report on the International Academic Conference “Realism and the Great Powers Politics in Europe and the Asia-Pacific”, Warsaw, 11 December 2015], s. 356–365; Marcin Kaczmarski: Sprawozdanie z konferencji „9th Pan-European Conference on International Relations: Worlds of Violence” Europejskiego Stowarzyszenia Stosunków Między narodowych, Giardini Naxos, Sycylia, 23–26 września 2015 r. [Report on the “9th Pan-European Conference on International Relations: Worlds of Violence” of the European International Studies Association,Giardini Naxos, Sicily, 23–26 September 2015], s. 366–369; Andrzej Szeptycki: Sprawozdanie z międzynarodowej konferencji naukowej nt.„Civilians in Contempo rary A (...)

W numerze [Contents] S t u d i a [S t u d i e s] Edward Haliżak: Stosunki USA–Chiny: falsyfikacja hipotezy „pułapki Tukidydesa” [US–China Relations: Falsification of the ‘Thucydides Trap’ Hypothesis], doi 10.7366/020909614201601, s. 9–32; Magdalena Kozub-Karkut: Teorie stosunków międzynarodowych a badanie polityki zagranicznej [International Relations Theories vis-à-vis Foreign Policy Studies], doi 10.7366/020909614201602, s. 33–50; Krzysztof Miszczak: Raisons d’État. EU Security and Defence Policy Framework in the Context of Polish and German Interests. An Analysis, doi 10.7366/020909614201603, s. 51–66; Olga Barburska: Podstawy normatywne funkcjonowania Unii Europejskiej w stosunkach międzynarodowych – ujęcie teoretyczne [The Normative Basis of the Functioning of the European Union in International Relations – A Theoretical Approach], doi 10.7366/020909614201604, s. 67–90; Joanna Starzyk-Sulejewska: Stosunki Unii Europejskiej z Organizacją Narodów Zjednoczonych do spraw Wyżywienia i Rolnictwa (FAO) [The Relations between the European Union and the Food and Agriculture Organization of the United Nations (FAO)], doi 10.7366/020909614201605, s. 91–110; Paula Marcinkowska: The Scope of Influence of the Central and Eastern European Member States of the EU on Shaping the EU’s Policy towards Russia – The Case of the Visegrad Countries, doi 10.7366/020909614201606, s. 111–122; Rafał Ulatowski: Międzynarodowy wymiar bezpieczeństwa energetycznego Chin [The International Dimension of China’s Energy Security], doi 10.7366/020909614201607, s. 123–138; Anna Wróbel: Sektor usług w negocjacjach Transatlantyckiego Partnerstwa na rzecz Handlu i Inwestycji [The Services Sector in Negotiations of the Transatlantic Trade and Investment Partnership], doi 10.7366/020909614201608, s. 139–156; Marcin Florian Gawrycki: Analiza polityki zagranicznej państw Ameryki Łacińskiej i Karaibów (II) [An Analysis of the Foreign Policy of Latin American and Caribbean Countries (Part 2)], doi 10.7366/020909614201609, s. 157–200; Alicja Curanović: Symboliczna potęga Rosji w XXI wieku [Russia’s Symbolic Power in the 21st Century], doi 10.7366/020909614201610, s. 201–220; Irena Popiuk-Rysińska: Rada Bezpieczeństwa Narodów Zjednoczonych po zimnej wojnie [The UN Security Council after the Cold War], doi 10.7366/020909614201611, s. 221–242; Karina Paulina Marczuk: Public Diplomacy in the Service of the National Interest – Australia’s “Stopping the Boats” Campaign, doi 10.7366/020909614201612, s. 243–252; Katarzyna Kołodziejczyk: Przyszłość grupy krajów Afryki, Karaibów i Pacyfiku [The Future of the African, Caribbean and Pacific Group of States], doi 10.7366/020909614201613, s. 253–264; Ashik KC: Different Strokes for Different Folks: Azerbaijan’s Geopolitical Orientation between the EU and Russia, doi 10.7366/020909614201614, s. 265–276; Deepen Bista: Post-Maidan European Union’s Support to the Economic Transformation of Ukraine, doi 10.7366/020909614201615, s. 277–292; Maria Pasztor, Dariusz Jarosz: Władze komunistyczne w Polsce a ruch miast bliźniaczych w Europie [Communist Authorities in Poland and the Twin Towns Movement in Europe], doi 10.7366/020909614201616, s. 293–314. S p r a w o z d a n i a [R e p o r t s] Alicja Curanović, Szymon Kardaś: Sprawozdanie z konferencji jubileuszowej „Stosunki międzynarodowe w czasach globalnego kryzysu” z okazji 40-lecia Instytutu Stosunków Międzynarodowych, Wydział Nauk Politycznych i Studiów Międzynarodowych, Uniwersytet Warszawski, 5 grudnia 2016 roku [Report on the jubilee conference “Stosunki międzynarodowe w czasach globalnego kryzysu” on the occasion of the 40th anniversary of the Institute of International Relations, Faculty of Political Science and International Studies, University of Warsaw, 5 December 2016], s. 315–323; Andrzej Szeptycki: Sprawozdanie z międzynarodowej konferencji naukowej „Polska nauka o stosunkach międzynarodowych: doświadczenia dla Ukrainy”, Warszawa, 16 grudnia 2016 roku [Report on the international academic conference “Polska nauka o stosunkach międzynarodowych: doświadczenia dl (...)

W numerze [Contents] ARTYKUŁY [Articles] Tomasz Grzegorz Grosse: Polityka spójności w dobie kryzysu strefy euro [Cohesion policy during the crisis of the eurozone], doi: 10.7366/1509499516301, s. 5–25; Paweł Swianiewicz: Wyrównywanie poziome sytuacji finansowej jednostek samorządu terytorialnego – doświadczenia europejskie [Horizontal equalization of local government finance – European experience], doi: 10.7366/1509499516302, s. 26–55; Mikołaj Herbst, Jakub Rok: Interregional mobility of students and graduates in the transition economy. Evidence from the Polish social media network [Mobilność przestrzenna studentów i absolwentów uczelni wyższych w czasach transformacji. Analiza na podstawie danych z serwisu społecznościowego], doi: 10.7366/1509499516303, s. 56–81; Joanna Krukowska, Marta Lackowska: Metropolitalne kolory europeizacji. Instytucjonalizacja współpracy w funkcjonalnych obszarach miejskich w Polsce w świetle nowych instrumentów polityki spójności UE [Metropolitan colours of Europeanization. Institutionalization of cooperation in functional urban areas in Poland in the context of new EU cohesion policy instruments], doi: 10.7366/1509499516304, s. 82–107; Magdalena Górczyńska: Métropole du Grand Paris 2016. Realizacja polityki mieszkaniowej na obszarze metropolii paryskiej [Métropole du Grand Paris 2016: Housing policy in the Paris metropolitan area], doi: 10.7366/1509499516305, s. 108–128; Tomasz Jerzyński, Rafał Smoczyński, Tomasz Zarycki: Regionalne osobliwości postrzegania i podtrzymywania tradycji postszlacheckich przez studentów polskich [Regional peculiarities in the functioning and perception of old noble traditions among Polish students], doi: 10.7366/1509499516306, s. 129–154. SPRAWOZDANIA [Reports] Przemysław Śleszyński: System osadniczy i zasięgi oddziaływania miast a podział terytorialny kraju. Diagnoza, ocena, optymalizacja, doi: 10.7366/1509499516307, s. 155–159. '

A R T Y K U Ł Y Jacek Zaucha, Magdalena Matczak, Joanna Witkowska, Adam Szczęch, Adam Mytlewski, Joanna Pardus: Maritime spatial rent for modelling maritime spatial development [Morska renta przestrzenna a zagospodarowanie przestrzeni obszarów morskich], doi 10.7366/1509499517901, s. 5-29 Przemysław Śleszyński, Damian Mazurek: Obszary strategicznej interwencji…, problemowe i funkcjonalne w dokumentachstrategicznych szczebla krajowego i wojewódzkiego [Strategic intervention, problem and functional areas in national and regional strategic documents], doi 10.7366/1509499517902, s. 30-59 Agnieszka Sobol, Monika Krakowiak-Drzewiecka: Znaczenie mieszkańców w polityce inwestycyjnej… miast województwa śląskiego [The importance of residents in the investment policy of cities in the Śląskie Voivodeship], doi 10.7366/1509499517903, s. 60-76 Anna Kołomycew, Bogusław Kotarba: Zarządzanie konfliktem na tle likwidacji szkół [Conflict management and closing down of schools], doi 10.7366/1509499517904, s. 77-96 Marek Mazurkiewicz: Wybory niekonkurencyjne w Polsce na poziomie lokalnym… – wstępne oceny [Non-competitive elections in Poland at the local level – preliminary assessments], doi 10.7366/1509499517905, s. 97-113 Sabina Baraniewicz-Kotasińska, Donata Adler: Wartość społeczna w międzysektorowych projektach… zrównoważonego rozwoju. Studium przypadku [Social value in intersectoral sustainable development projects. Case study], doi 10.7366/1509499517906, s. 114-130 Uwagi: prof. dr hab. Grzegorz Gorzelak – redaktor naczelny periodyk redagowany wraz z Centrum Europejskich Studiów Regionalnych i Lokalnych UW

ARTYKUŁY [Articles] Maciej Holko: Kontrowersje wokół teorii rozwoju regionalnego [Controversies regarding the theory of regional development ], doi: 10.7366/1509499536101, s. 5–22; Dominika Wojtowicz, Tomasz Kupiec: Fundusze unijne szansą na wzrost gospodarczy? Studium przypadku województwa lubelskiego [European Union funds, a chance for economic growth? Case study of lubelskie voivodship], doi: 10.7366/1509499536102, s. 23–42; Przemysław Śleszyński: Obszar Metropolitalny Warszawy a rozwój Mazowsza. Wybrane wyniki badań prowadzonych w projekcie „Trendy Rozwojowe Mazowsza” [Warsaw Metropolitan Area and the development of Mazovia. The selected results of the research carried on project “The Development Trends of the Mazovia Region”], doi: 10.7366/1509499536103, s. 43–66; Katarzyna Romańczyk: Instrumenty równoważenia rozwoju Brukseli [The instruments for sustaining Brussels’ development], doi: 10.7366/1509499536104, s. 67–83; Julita Łukomska, Katarzyna Szmigiel-Rawska: Finansowe aspekty współpracy samorządów [Financial aspects of inter-municipal cooperation], doi: 10.7366/1509499536105, s. 84–101; Sławomira Kańduła: Dyskusja na temat zasadności poziomej redystrybucji dochodów między jednostkami samorządu terytorialnego [Discussion on the justification of horizontal redistribution of revenues among local self-government units], doi: 10.7366/1509499536106, s. 102–152. RECENZJE [Book reviews] Wojciech Sońta: Andrzej Majer (2014), Odrodzenie miast, doi: 10.7366/1509499536107, s. 126–130; Call for papers: Regional Studies Association Annual Conference 2016, s. 131–133.

Niniejsza publikacja jest efektem drugiego etapu badań dotyczących współpracy i konkurencji w gminach, zrealizowanego w latach 2011−2013 w ramach projektu „Władza lokalna między państwem, społeczeństwem i rynkiem. Współpraca i konkurencja”. Zawiera wyniki pogłębionych badań w gminach województwa łódzkiego, stanowiących uzupełnienie pierwszej publikacji dotyczącej gmin w ujęciu ogólnopolskim. Obecnie analizą ilościową objęto 16 łódzkich gmin wytypowanych na podstawie wyników badania ogólnopolskiego, a 6 spośród nich poddano analiziejakościowej w postaci studiów przypadków. Przyjęta formuła badania pozwoliła na analizę mechanizmów i czynników warunkujących współpracę. Celem badań była próba identyfikacji lokalnych uwarunkowań kooperacji w wybranych gminach. W części pierwszej zawarto charakterystykę województwa łódzkiego, w której skoncentrowano uwagę na działalności gmin, ich kondycji finansowej oraz sposobach realizacji zadań publicznych. Rozdział drugi poświęcony został omówieniu zastosowanych metod badawczych, a w rozdziale trzecim scharakteryzowano wybrane gminy oraz zaprezentowano ilościowe ujęcie zachodzących w nich procesów współpracy. Najobszerniejszy jest rozdział czwarty, poświęcony analizie studiów przypadków 6 gmin wybranych na podstawie stopnia zaangażowania we współpracę. W kolejnej części przedstawiono działalność lokalnych grup działania, w skład których wchodzą analizowane gminy wiejskie i miejsko-wiejskie. W rozdziale szóstym przeprowadzono analizę treści podstawowych programów samorządowych pod kątem programowania działań współpracy. Publikację zamyka karta dobrej praktyki, która ma szansę wzbogacić nadal jeszcze skromną wiedzę w zakresie zintegrowanego podejścia do współpracy na poziomie gminy. Książka jest polecana wszystkim osobom zainteresowanym problematyką samorządu terytorialnego, a w szczególności aspektami współpracy i konkurencji międzysektorowej.

Podstawowym celem monografii jest ocena wpływu unijnej polityki regionalnej na zrównoważony rozwój euroregionów zachodniego pogranicza Polski. W publikacji podjęto problematykę rozwoju regionalnego oraz opisano zadania polityki regionalnej Unii Europejskiej w niwelowaniu dysproporcji w rozwoju poszczególnych regionów. Następnie omówiono zagadnienia związane ze współpracą transgraniczną i rolą euroregionów w rozwoju peryferyjnych obszarów transgranicznych. Końcowe rozważania dotyczą statystycznej oceny wpływu funduszy unijnych na zrównoważony rozwój euroregionów. W tym celu stworzono wskaźnik zrównoważonego rozwoju euroregionów, a także przeprowadzono statystyczną analizę wpływu zmiennych cząstkowych na jego poziom z wykorzystaniem wskaźnika korelacji Pearsona i statystycznej analizy regresji.